Als gemeente zetten we ons in om zoveel mogelijk energie te besparen. Voor energie die we niet gebruiken, hoeven we ook geen duurzaam alternatief te vinden. Maar aan hoeveel energie moeten we eigenlijk denken?

Hoe drukken we energie uit?

Met energie wordt zowel warmte, elektriciteit en brandstoffen zoals benzine of diesel bedoeld. De internationale eenheid waarmee energie wordt beschreven is joule (J). Elke energiehoeveelheid (zoals m3 aardgas, kWh elektriciteit en liter benzine) kan worden omgerekend naar joule.

Wanneer we het over het energieverbruik op grotere schaal hebben, zoals van een gemeente, gebruiken we een meervoud van joule. Een passende maat voor de gemeente Heumen is terajoule (TJ).

1 kilojoule (kJ) =  1.000 J = 103 J.
1 megajoule (MJ) = 1.000 kJ = 106 J.
1 gigajoule (GJ) = 1.000 MJ = 109 J.
1 terajoule (TJ) = 1.000 GJ = 1012 J.

Klimaatmonitor

De gegevens over het energiegebruik van de gemeente zijn te vinden in de database van de klimaatmonitor(externe link). De klimaatmonitor is een database van de Rijksoverheid met gegevens die nuttig zijn voor lokaal en regionaal klimaat- en energiebeleid. De database geeft onder andere inzicht in het energiegebruik per gemeente. De klimaatmonitor baseert zich onder andere op cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en Rijkswaterstaat (RWS). De meest actuele cijfers die op dit moment beschikbaar zijn gaan over het jaar 2020.

Energiegebruik gemeente Heumen

Volgens de klimaatmonitor is het totale energiegebruik van de gemeente Heumen 1.482 TJ (De grootste bijdrage hieraan komen van de gebouwde omgeving (590 TJ) en van verkeer en vervoer (824 TJ), zie figuur 1.)

Figuur 1. Energiegebruik in de verschillende sectoren, uitgedrukt in TJ. Bron: Klimaatmonitor rapportage energiegebruik, april 2020.

Verkeer en Vervoer

Tot Verkeer en Vervoer (transport) worden ook snel- en vaarwegen gerekend. Denk aan de A73, de Maas en het Maas-Waalkanaal. Deze doorkruisen de gemeente. Het CBS rekent energiegebruik van transport over deze snel- en vaarwegen toe aan de gemeente. De gemeente heeft hier echter weinig invloed op. Het energiegebruik van de A73 is ca. 370 TJ en van binnen-en recreatievaart 139 TJ. Wanneer we ervoor kiezen om dit niet mee te rekenen, wordt het energiegebruik van Verkeer en Vervoer 315 TJ in plaats van 824 TJ. Het totale energiegebruik van de gemeente wordt dan 973 TJ.

Gebouwde omgeving

Als we alleen kijken naar het energiegebruik waar we als gemeente invloed op hebben (973 TJ), blijkt de sector gebouwde omgeving de grootste energiegebruiker. De gebouwde omgeving gaat over het vastgoed in de gemeente; woningen, panden van publieke dienstverlening en bedrijfspanden. De woningen in gemeente Heumen hebben een energiegebruik van 432 TJ. Dit energiegebruik kunnen we uitsplitsen in warmte (354 TJ) en elektriciteit (78 TJ), zie figuur 2.

Figuur 2. Energiegebruik van de gebouwde omgeving, uitgedrukt in TJ. Bron: Database klimaatmonitor, april 2020

Totaal energiegebruik per energiedrager

Hierboven bekeken we het energiegebruik uitgesplitst in verschillende sectoren. Er is nog een andere manier om het totaal uit te splitsen, namelijk per energiedrager. Met energiedrager bedoelen we de soort energie. Van het totale energiegebruik van de gemeente (1482 TJ) wordt 183 TJ gebruikt voor elektriciteit, 475 TJ voor warmte en 824 TJ voor transport, zie figuur 3.

Figuur 3. Energiegebruik per energiedrager, uitgedrukt in TJ. Bron: Database klimaatmonitor, april 2020

Hoe verhoudt zich dit tot de opwekking van duurzame energie?

Hoe de toekomst er precies uit gaat zien qua energievoorziening weet niemand. Technologische ontwikkelingen gaan door en het is nog onzeker wat de verduurzaming van onze warmtevoorziening en vervoersbehoefte gaat vragen.

Om te voorzien in het eigen elektriciteitsgebruik van de gemeente Heumen (183 TJ) werkt de gemeente aan een ruimtelijke visie voor het opwekken van duurzame energie. Wat we in het buitengebied moeten aanleggen op het gebied van zonnevelden en windmolens hangt af van wat we binnen de bebouwde kom weten te realiseren op het gebied van besparing en opwekking. In de Factsheet Energieopgave gemeente Heumen ziet u de opgave die Heumen heeft in een optimistisch scenario en wat die is in een plusscenario. Hoe succesvoller we zijn in de bebouwde omgeving, hoe kleiner de resterende opgave in het buitengebied.

Let op: Dit staat nog los van de extra opgave die we kunnen krijgen vanuit de regio (zie ook de pagina over de RES). Grote steden en industrie met weinig ruimte om zelf energie op te wekken, kunnen een beroep doen op gemeenten die veel ruimte hebben. Op dit moment is nog niet bekend hoe groot die extra opgave uit de regio is. Daarom is dit nu nog niet opgenomen in dit overzicht.